Lingua

Meta:

USAID nia Projetu Turizmu ba Ema Hotu ajuda Timor-Leste ne’ebé dependente ba mina hodi diversifika ninia ekonomia liu husi promove turizmu ekolójiku ne’ebé favoravel ba ambiente bazeia ba rikeza patrimóniu nasaun nian.

Lokalidade: 

Area Foho Ramelau (Munisípiu Ainaro), Illa Atauro no Dili

Parseiru Importante:

Ministériu Turizmu, Ministériu Agrikultura no Peska, Ministériu ba Dezenvolvimentu Abitasionál, Planeamentu no Ambiente, no parseiru naun-govermentais no privadu relevante sira.

Durasaun:

Janeiru 2018 — Janeiru 2021

Kontratu:

$9 Millaun  

Parseiru nia Kontaktu:

Chemonics International  

USAID nia Kontaktu:

Flavia da Silva

Espesialista Jestaun de Projetu – Kreximentu Ekonomia

Email: usaid-timor-leste-info@usaid.gov

Rezumu: 

Hasoru setór turizmu ne’ebé fragmentu, USAID nia investimentu promove vizaun Timor-Leste nian sai destinasaun turizmu internasionál ne’ebé kompetetivu no iha tempu hanesan prezerva nasaun nia ambiente no kultura ne’ebé úniku. Projetu foka ba objetivu rua hodi atinje vizaun ne’e. Primeiru, hodi garante katak instituisaun, polítika no lei disponivel hodi implementa polítika nasionál turizmu ne’ebé lansa iha 2017. Objetivu segundu mak atu promove investimentu sustentável iha setór privadu no partisipasaun liu husi komunidade timor-oan nian, asosiasaun sira, ONG lokál no internasionál, no seluk tan, no kria modelu sustentabilidade no pratika di’ak ne’ebé bele replika.   

Alkansu Prinsipal Sira:

  • Organiza ba Konservasaun: Hadi;a konservasaun ba futuru jerasaun nian, USAID ajuda rejistu Asosiasaun Turizmu tolu, inklui: Parseria Turizmu Atauro iha Illa Atauro, fatin biodiversidade marina nian iha mundu; Parseria Turizmu Foho Ramelau (AST-RABEKA) iha Ainaro, lokaliza iha foho aas Timor-Leste nian; no Asosiasaun Turizmu Mariña ne’ebé mak serve hodi promove prátika di’ak ba konservasaun ba rekursu mariña Timor-leste nian tomak. Governu Timor-Leste sei aumenta responsabilidade tomak ba iha industria turizmu bainhira asosiasaun ne’e hotu ko’alia ho lian ida de’it.   
  • Treinu Jerasaun Tuir Mai hodi sai Autór Turizmu nian: Hare ba limitasaun kapitál umana iha setór turizmu, USAID fornese treinamentu besik oras 11,615 ba setór privadu no públiku hamutuk 611nia partisipasaun iha ospitalidade no turizmu, no ai-han seguru. Maioria partisipante husi projetu nian feto (porsentu 52) no ho idade 30 ba kraik – ajuda garante jerasaun sustentavél no asegura servisu ba autór industria turizmu ne’ebé oi-oin.
  • COVID Pivot Asegura Turizmu Moris: Liga ba USAID nia pivot hodi apoiu turizmu doméstiku durante pandémia mundiál, negósiu turizmu barak hatudu aumentu iha turizmu husi visitor timor-oan nian. Kampaña Turizmu Doméstiku #HauNiaTimorLeste nudar dalan di’ak ida sela’e iha tempu ne’ebé mak susar tebes.  
  • Liga Timoroan ho Rekursu Mariña nian: Servisu hamutuk ho kompañia luku lokál rua, USAID introdúz prátika di’ak ba hare baleia, snorkeling, luku, no konservasaun mariña liu husi viazen loron neen ba illa Atauro. USAID mós treinu Instrutór Luku Timor-Leste dahuluk – ne’ebé mak agora bele ona fó treinamentu no sertifika luku SCUBA timoroan iha sira ninia lingua rasik – no sertifika feto luku master dahuluk iha Timor-Leste

     

Image
View of Timor-Leste hills from above.