<p align="left">Shtator 2018 – Edhe pse bujqësia ishte një rrugëtim i gjatë për Zijadin Kelmendin, ajo është më shumë se edhe një pasion për të.</p>
<p align="left">“Unë kam kultivuar perime me babanë tim që kur isha 10 vjeç — bujqësia është jeta ime,” tha ai me entuziazëm. Kelmendi, i cili jeton në komunën e Rahovecit në Kosovë, tani shpreson të kultivojë një kulturë të re, e cila po fiton më shumë vëmendje në vend, në një biznes fitimprurës.</p>
<p align="left">Kultivimi i speci të djegës, ose feferonit, është relativisht aktivitet i ri për fermerët e Kosovës, megjithëse USAID e kishte prezantuar më herët prodhimin e feferonave për fermerët e vegjël në rajone të ndryshme të Kosovës. Këtë vit për herë të parë, me ndihmën e programit të USAID-it <a href="https://www.usaid.gov/kosovo/fact-sheets/agricultural-growth-and-rural-…; target="_blank"><b>Zhvillimi Bujqësor dhe Mundësitë Rurale</b></a>, Kelmendi ka testuar feferonin në një sipërfaqe prej 0.3 hektarësh në fshatin Bellacrk. Ai është një nga 10 fermerët që do të fillojë kultivimin e kulturës së re në kuadër të programit.</p>
<p align="left">Sipas programit të USAID-it, një nga përpunuesit më të mëdhenj të pemëve dhe perimeve në Kosovë, Abi &Elif 19, ka kontraktuar qendrën e grumbullimit Agrocelina për të ndihmuar fermerët të prodhojnë feferona vendorë me farat që ata blejnë. Ndërsa, në të kaluarën, prodhimi i pakët i feferonit është bërë nga fermerët e vegjël të specit, këtë vit Abi &Elif 19 dhe Agrocelina po bashkëpunojnë për prodhimin komercial të kësaj kulture.</p>
<p align="left">Është dita e tretë e vjeljes për Kelmendin dhe fermeri pret të vjelë dhe të shesë 7-9 ton feferona deri në fund të sezonit. Kjo është arsyeja pse ai punësoi 10 vjelëse sezonalë, kryesisht gra nga rajoni i Gjakovës, për të mbledhur feferonat e pjekur dhe për t'i përgatitur ata për transport në qendrën grumbulluese Agrocelina në fshatin Xërxë. Kelmendi ka një kontratë me qendrën e grumbullimit, e cila blen tërë sasinë e feferonave nga fermeri dhe e shet atë tek Abi &Elif 19 në Prizren për përpunim.</p>
<p align="left">Fehim Rexhepi, pronar i qendrës së grumbullimit, është shumë i kënaqur me ngarkesën e parë të pranuar: “Cilësia e rendimentit dhe qëndrueshmëria e feferonave ka tejkaluar pritjet tona.”</p>
<p align="left">Qendra tashmë ka dërguar ngarkesën e parë prej 1,000 kilogramësh tek Abi &Elif 19 për përpunim dhe ata gjithashtu kanë konfirmuar se janë të kënaqur me cilësinë e feferonit. Sipas Rexhepit, kompanitë kosovare të përpunimit çdo vit importojnë rreth 1,000 ton feferona nga vendet fqinje, derisa prodhimi i shpërndarë nga e gjithë Kosova sjell vetëm 50 ton feferona tek këta përpunues.</p>
<p align="left">“Unë besoj se ky është fillimi i një rrugëtimi të madh për fermerët e Kosovës drejt zëvendësimit të importit të feferonave për përpunim,” tha Rexhepi.</p>
<p align="left">Pas mbjelljes së feferonave të tij të parë në muajin maj, Kelmendi tashmë ka në plan të zgjerojë prodhimin vitin e ardhshëm pas vjeljes dhe fitimit të sukesshëm të këtij viti. “Unë nuk e kam problem punësimin e njerëzve dhe shpërndarjen e pagave të mira për punëtorët sezonalë, dhe për këtë arsye i mirëpres sfidat dhe suksesin e vitit të ardhshëm në sektorin e feferonit,” tha ai.</p>
<p align="left">Programi i USAID-it Zhvillimi Bujqësor dhe Mundësitë Rurale, një aktivitet pesë vjeçar i filluar me 2015, që fokusohet në rritjen e prodhimtarisë bujqësore, tregun dhe përgjigjen ndaj tregjeve. Programi është i dizajnuar për të përmirësuar qëndrueshmërinë dhe konkurrueshmërinë të agrobizneseve të shënjestruara të Kosovës në tregun e brendshëm dhe eksport. Deri më sot, programi ka krijuar mbi 3,400 hektarë ferma me teknologji të përmirësuar dhe ka ndihmuar në shitje prej mbi 70 milionë dollarësh. </p>
<p align="left"> </p>
<p><strong>LINKS</strong></p>
<div class="wysiwyg-style-related-link"><a href="https://www.usaid.gov/where-we-work/europe-and-eurasia/kosovo"><strong>… mission in Kosovo</strong></a></div>
<p>Follow<a href="https://twitter.com/USAIDKosovo" target="_blank"><strong> <strong>@USAIDKosovo</strong></strong></a>, on<a href="https://www.facebook.com/usaidkosovo" target="_blank"><strong> Facebook</strong></a>, on <a href="https://www.youtube.com/user/USAIDKosovo" target="_blank"><strong>YouTube</strong></a></p>
,“Cilësia e rendimentit dhe qëndrueshmëria e feferonave ka tejkaluar pritjet tona.”
Luljeta Kuraja, USAID Razvoj poljoprivrede i ruralne mogućnosti [Tetra Tech]