Lingua

Venilale, 27 January 27, 2022 – Enkaregadu Negósiu Embaixada EUA, Tom Daley no Diretora Misaun Ajénsia Dezenvolvimentu Internasional EUA – USAID Zema Semunegus ba haree direta fasilidade be’e, saneamentu no ijiene (WASH) ne’ebé finansia husi EUA iha Sentru Saude Venilale iha Baucau. Ho apoiu fundu $500,000 husi Estadus Unidus liu husi USAID, projetu ida ne’e promove apoiu sira atu hametin Sistema WASH iha sentru saude komunitária sira iha Timor-leste ho parseria Ministeriu saude no UNICEF.

“Realizasaun ida ne 'e labele akontese se waihira laiha parseria ne 'ebé diak ntre Ministériu Saúde, Ajénsia Estadus Unidus ba Dezenvolvimentu Internasionál, no UNICEF hodi fó apoiu ba komunidade lokál,” Enkaregadu Negósiu Embaixada EUA, Tom Daley hateten. “Rezultadu husi projetu ne' e mak ba fornesedór kuidadu saúde sira, pasiente sira, no komunidade sira sei iha posibilidade ne’ebé ki’ik atu hetan moras ka sai moras bainhira sira halao tratamentu saude. Projetu ne 'e sei permite mós Timor-Leste forti liu tan hodi hapara propagasaun COVID-19.”

Bee moos no saneamentu ne’ebé seguru importante tebes atu fornese servisu saúde ho kualidade,” Marcelo Amaral, Diretór Jerál Servisu Korporativu Ministériu Saúde hateten. “Servisu WASH ne’ebé konfiavel sai hanesan baze importante ba ijiene liman no pesoál ba pasiente no pesoál saúde sira. Ita iha nesesidade boot atu asegura abastesimentu bee neebé sustentável no sentina neebé funsiona diak, fasilidade fase liman no sistema jestaun lixu iha ita-nia ospitál no sentru saúde sira. Ida nee so bele alkansa liu husi jestaun responsavel ba fonte bee ne’ebé limitadu no sistema ativu ida ba kuidadu no manutensaun. Ministériu Saúde identifika tiha ona nesesidade krítiku ida ne 'e no oras ne' e daudaun iha hela dalan atu dezenvolve manual operasaun no manutensaun nian sira ba infraestrutura saúde nian sira, inklui instalasaun WASH nian sira no hametin kapasidade funsionáriu sira nian iha operasionalizasaun manuál hirak ne 'e nian. Ha' u hato 'o ami-nia agradesimentu sinseru ba Governu Estadus Unidus Amérika no UNICEF ba parseria sira ho Ministériu Saúde hodi reforsa "WASH" iha fasilidade kuidadu saúde iha Timor-Leste.”

Iha Abril 2020, USAID oferese $500.000 ba UNICEF atu haluan esforsu Timor-Leste nian ba prevensaun no kontrolu infesaun, inklui relasiona ho bee, saneamentu no ijiene, fornesimentu esensiál ijiene, rekolla dadus no análize, no komunikasaun konaba risku sira no involvimentu komunidade nian. Hadiak system WASH sei fó apoiu ba Governu Timor-Leste nia kapasidade atu presta servisu saúde nian sira ho kualidade ba komunidade sira. Hanesan parte husi Estadus Unidus nia resposta ba COVID-19 iha Timor-Leste, USAID anunsia iha Dezembru 2021 fundus adisionál millaun $ 1.5 ba UNICEF hodi apoia Timor-Leste nia esforsu ba fornesimentu bee, saneamentu, no esforsu ijiene iha fasilidade saúde, fornesimentu médiku ba resposta COVID-19, no komunikasaun konaba risku.

“Infesaun no kontrolu liuhosi fornesimentu bee moos, saneamentu, no sistema ijiene iha fasilidade saúde nu 'udar komponente esensiál ida hosi prestasaun servisu kuidadu saúde hodi mantein labarik no família sira seguru, maski nune' e, globalmente mundu tomak la hetan atensaun no finansiamentu ne 'ebé merese,” hatete Bilal Durrani, Reprezentante UNICEF iha Timor-Leste. “Obrigadu ba apoiu husi USAID, ami bele hadi' a bee moos iha fasilidade saúde 34 iha munisípiu lima iha Timor-Leste, no asegura katak ema iha asesu ba fasilidade saúde hirak ne 'e seguru no iha asesu ba bee no sentina. Inisiativa ida ne' e hanesan modelu ida ne 'ebé di' ak tebes ne 'ebé bele haluan liu tan hodi garante sustentabilidade bee moos iha fasilidade kuidadu saúde nian sira. ”

Estadus Unidus Amérika servisu hamutuk ho Governu Timor-Leste hahú husi inisiu pandemia ne'e hodi fornese vasina Pfizer doze 100,620, millaun $ 5.9 iha asisténsia krítiku hodi kombate COVID-19. Apoiu Estadus Unidus Amérika nian ne’e nudar parte ida husi millaun $250 ne' ebé USAID kontribui ona hodi apoia dezenvolvimentu inkluzivu, dame iha Timor-Leste dezde tinan 2002 ba ita nia parseria longu-prazu.

Image
CDA In Venilale
Enkaregadu Negósiu Embaixada EUA, Tom Daley no Diretora Misaun Ajénsia Dezenvolvimentu Internasional EUA – USAID Zema Semunegus ba haree direta fasilidade be’e, saneamentu no ijiene (WASH) ne’ebé finansia husi EUA iha Sentru Saude Venilale iha Baucau.
Cris Guterres/USAID